NİTRİL KAUÇUK HAMURU
Günümüzde pek çok sektörün pratik, hızlı, kolay ve maliyetler açısından ekonomik olması sebebi ile farklı alanlarda sıklıkla kullandığı kauçuk malzemesi farklı ihtiyaçlara yönelik olarak birkaç türde üretilebilmektedir. Yapım süreçlerinde meydana gelen kimyasal reaksiyon farklılıkları ve içerdikleri malzemeler ile birbirinden ayrışan bu kauçuk hamurlarından biri de Nitril kauçuktur. Buna-N adı ile de bilinen nitril kauçuk hamuru kısaltılmış isminden de anlaşılacağı gibi butadien maddesi ile sentetik bir polimerin birleşmesi sonucu ortaya çıkmaktadır. Acrylonitrile adı verilen ACN sentetik kauçuk kopolimerin butadienle birleşmesi sonucu ortaya çıkan Nitril kauçuk NBR, Perbunan veya acrylonitrile butadien kauçuk isimleri ile de bilinmektedir.
NBR doymamış kopolimelerden oluşan bir malzemedir. Genel olarak yapılışın ortaya çıkan fiziksel ve kimyasal farklı işlemlere bağlı olarak değişiklik gösterebilen nitrilin durumu, özellikle benzin ve yağ gibi tüm kendinden daha fazla nitrile sahip olan malzemeler için kullanışsız olmaktadır. Burada dikkat edilmesi gereken noktanın bir polimerde ne kadar nitril varsa o kadar da yağlara karşı direncinin artarken aynı zamanda malzemeye karşı esnekliğin de azalması noktasıdır.
Nitril Kauçuk Hamurunun Kullanım Alanları
Nitril kauçuk hamuru en çok otomotiv ve havacılık sektöründe kullanılmaktadır. Bu sektörlerde nitril kauçuk hamuru ana bir eleman olarak yer aldığı gibi aynı zamanda başka araçların bir kısım noktalarında da görev alabilmektedir. İlk olarak benzin ve yağ yapım süreçlerinde araçların çalışan hemen hemen tüm kısımlarında NBR kullanılmaktadır. Bunların yanı sıra araçların, uçakların, roketlerin ve helikopterlerin iç ve dış malzemesindeki pek çok noktada da NBR izlerine rastlanmaktadır. Otomotiv ve havacılık sektörünün yanı sıra nükleer sanayide de en çok tercih edilen malzemelerden biri konumuna gelmiştir. Özellikle geniş bir sıcaklık aralığına sahip olması nitril kauçuk hamuru malzemesini nükleer alandaki çalışmalarda tercih edilebilir bir malzeme haline getiriyor. Bunlara ek olarak Nitril kauçuk ayakkabılarda, yapıştırıcılarda, yalıtımı sağlanması istenen alanlarda sızdırmazlık ürünü olarak, süngerlerde, köpüklü malzemelerde ve zemin malzemesi olarak da kullanılabilmektedir. Nitril kauçuğun en çok kullanıldığı alanlardan biri de sağlık ve laboratuvar işlemleri olmaktadır. Bu amaçla laboratuvarlarda eldiven ve temizlik aracı olarak da tercih edilmektedir. Doğal kauçuktan daha dirençli bir yapıya sahip olmasından dolayı asitlere karşı olduça yüksek bir güce sahip olan malzeme bu durumun avantajı ile ters orantılı olarak esneklik konusunda yetersiz kalmaktadır. Ayrıca patlamaya ve kimyasallara karşı sahip olduğu direnç sayesinde eldiven olarak da tercih edilebilmektedir. Son olarak nitril kauçuk hamurunun tabi kauçuğa göre daha az alerjik reaksiyonlara sebep olduğu da mutlaka dikkate alınmalıdır.
Nitril Kauçuk Hamurunun Özellikleri Nelerdir?
Nitril kauçuk hamurunun özelliklerini sıralarken faydalarından bahsetmeden önce az da olsa sebep olabileceği tehlikelerden bahsetmek gerekir. Öncelikle nitrik asit gibi güçlü oksiderlerle çalışırken NBR eldivenleri zaman zaman yetersiz kalabilmekte ve zararlı sonuçlara sebep olabilmektedir. Fakat bunlara karşın nitril kauçuk hamuru yağlara karşı dayanıklılığı ile ön plana çıkar. Gazları sızdırmayan bu malzeme, yapıştırıcı özelliği ile kullanılmaktadır. Yaklaşık -20 ile 120 derece arasında sıcaklığa dayanabilen Nitril kauçuk yaşlanma özelliği açısından ne çok iyi ne çok kötü durumdadır.
